Is het geen tijd voor een andere balans, waarin waarden als veiligheid, zekerheid en veerkracht meer gewicht krijgen? Die waarden vragen om een zekere overmaat aan capaciteit en leveren dus spanning op met het streven naar efficiency. Er lijkt ook een herwaardering gaande van waarden als eerlijkheid en rechtvaardigheid, zie de toeslagenaffaire.

Het herijken van waarden hoort prominent op de agenda te staan van raden van toezicht van maatschappelijke organisaties. Zowel in de zorg, het onderwijs als het wonen. De tijd dat interne toezichthouders zich konden beperken tot een strikte toezichtsrol ligt inmiddels wel achter ons. De vraag of de organisatie waarop zij toezicht houden, de juiste dingen doet en de belangen van alle stakeholders goed afweegt is juist nu relevant.

Galan-adviseurs Margrietha Wats, Eelke Heemskerk en Jos Koffijberg hebben zelf in de praktijk ondervonden dat de rol van raden van toezicht door de coronasituatie aan verandering onderhevig is. Ze hebben dit gemerkt in eigen toezichtsfuncties en tijdens zelfevaluaties die zij regelmatig begeleiden. In een artikel voor Goed Bestuur en Toezicht reiken de adviseurs van de Galan Groep een denkkader aan.

Belangrijke onderwerpen zijn:

• Hoe kan je als raad van toezicht een betekenisvol gesprek voeren over de vraag of de organisatie waarop zij toezicht houden, de juiste dingen doet en de belangen van alle stakeholders goed afweegt?
  
  
• Hoe kan dit gesprek gevoerd worden binnen de raad, maar ook met het bestuur?
  
  
• En welke waarden doen er dan toe? De adviseurs noemen drie clusters van waarden die de basis voor het gesprek kunnen vormen.

Wetten en governancecodes zijn nuttig, maar iedere raad van toezicht zal zelf tot weging en afweging van waarden moeten komen, toegespitst op de specifieke situatie van de organisatie waarop zij toezicht houden. Dat maakt het werk niet gemakkelijker, maar wel een stuk uitdagender.